Cieszyn
Miasto nad Olzą według legendy założyli trzej bracia, którzy spotkali się w tym miejscu w 810 roku. Zdarzenie to upamiętnia secesyjna altanka na Starym Mieście. W rzeczywistości historia sięga dużo wcześniej bo już VI-V wieku p.n.e a zalążki miasta tworzyły się na dzisiejszym wzgórzu zamkowym. Lokacja miasta nastąpiła w 1220 roku. a podczas rozbicia dzielnicowego był stolicą osobnego Księstwa Cieszyńskiego, którym rządzili miejscowi Piastowie. Prawa miejskie miasto uzyskało w 1374 roku. Przez wieki stopniowo się rozwijało, przeżywając kolejne wzloty i upadki. Cieszyn przez wieki był centrum gospodarczym i kulturalnym Śląska Cieszyńskiego i tak w zasadzie pozostało do dzisiaj. Po I wojnie światowej został przedzielony granicą państwową. Jest jednym z najpiękniejszych miast w Polsce, w którym zachowały się niezwykle cenne zabytki i kompletna zabytkowa starówka położona na stromych wzgórzach, co nadaje jej dodatkowego uroku i malowniczości.
Kolegium Jezuitów z kościołem parafialnym p.w. Świętego Krzyża powstało w XVIII wieku w miejscu kaplicy książęcej z 1684 roku. Po kasacie zakonu w 1773 roku przekształcony w gimnazjum i przebudowany. We wnętrzu zachowało się barokowe wyposażenie z XVIII wieku. W sąsiednim budynku kolegium mieściło się pierwsze w Cieszynie muzeum (XIX wiek), a dzisiaj służy jako klasztor Franciszkanów.
Zamek wzmiankowany w XIII wieku w miejscu wcześniejszego grodu. W XIV wieku posiadał cztery wieże z domem mieszkalnym i kaplicą. W XV wieku podzielony na dwie części - górną i dolną. Niszczony i odbudowywany w XV, XVI i XVII wieku. W 1839 roku został niemal całkowicie rozebrany. Najefektowniejszym elementem zachowanym do dzisiaj jest tzw. Wieża Piastowska z XIV wieku, nadbudowana w XV wieku i przebudowywana w XIX i XX wieku. Najbardziej znaną i najcenniejszą budowlą wzgórza zamkowego jest kaplica zamkowa p.w. św. Mikołaja z XI wieku. Przebudowana w XIII i XIX wieku. W latach 1949-1955 została zrekonstruowana w swoim pierwotnym, romańskim kształcie. W zachodniej części wzgórza pozostałości baszty zamkowej, przebudowanej w 1916 roku na sztuczne ruiny. W dolnej części wznosi się pałac Habsburgów z 1838 roku w którego murach zachowały się fragmenty dwóch baszt zamkowych. Kolejnym elementem cieszyńskiego wzgórza zamkowego są zabudowania browaru z 1846 roku. Dzisiaj całe wzgórze służy celom oświatowym i muzealnym, a z tarasu roztacza się wspaniały widok na dolinę Olzy i czeską część miasta.
Pałac Larischów zbudowany około 1789 roku i rozbudowywany w 1831 roku. W jego wnętrzach zachował częściowo dawny wystrój wnętrz. Obecnie mieści się w nim Muzeum Śląska Cieszyńskiego.
Kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny pochodzi z XIII wieku. W latach 1544-1611 użytkowany był przez ewangelików. Przebudowany po pożarze w 1789 roku i regotyzowany w latach sześćdziesiątych XX wieku. We wnętrzu barokowe wyposażenie z XVIII wieku.
Jeden z sześciu kościołów Łaski Bożej jakie pozwolono wznieść ewangelikom na mocy układu antransztackiego w 1797 roku. Cieszyński jest nawiększą tego typu świątynią i największym kościołem ewangelickim na Śląsku. Wzniesiony w latach 1709-1753. W skromnym wnętrzu zachował się barokowy ołtarz i ambona z XVIII wieku.
W miejscu dzisiejszego teatru stał poprzednik spalony w 1789 roku. W jego miejscu Austriacy wzniesi koszary, a po ich wyburzeniu w 1906 roku powstał obecny gmach teatralny, wybudowany w latach 1908-1910. Jest przykładem wiedeńskiej architektury secesyjno-modernistycznej z zachowanym wnętrzem z epoki.
Muzeum Drukarstwa w Cieszynie to jeden z najlepiej zachowanych zbiorów drukarskich w Europie. Muzeum powstało w 1996 roku a jego trzon stanowi zachowana dawna drukarnia typograficzna.
Kolegium Jezuitów z kościołem parafialnym p.w. Świętego Krzyża powstało w XVIII wieku w miejscu kaplicy książęcej z 1684 roku. Po kasacie zakonu w 1773 roku przekształcony w gimnazjum i przebudowany. We wnętrzu zachowało się barokowe wyposażenie z XVIII wieku. W sąsiednim budynku kolegium mieściło się pierwsze w Cieszynie muzeum (XIX wiek), a dzisiaj służy jako klasztor Franciszkanów.
Zamek wzmiankowany w XIII wieku w miejscu wcześniejszego grodu. W XIV wieku posiadał cztery wieże z domem mieszkalnym i kaplicą. W XV wieku podzielony na dwie części - górną i dolną. Niszczony i odbudowywany w XV, XVI i XVII wieku. W 1839 roku został niemal całkowicie rozebrany. Najefektowniejszym elementem zachowanym do dzisiaj jest tzw. Wieża Piastowska z XIV wieku, nadbudowana w XV wieku i przebudowywana w XIX i XX wieku. Najbardziej znaną i najcenniejszą budowlą wzgórza zamkowego jest kaplica zamkowa p.w. św. Mikołaja z XI wieku. Przebudowana w XIII i XIX wieku. W latach 1949-1955 została zrekonstruowana w swoim pierwotnym, romańskim kształcie. W zachodniej części wzgórza pozostałości baszty zamkowej, przebudowanej w 1916 roku na sztuczne ruiny. W dolnej części wznosi się pałac Habsburgów z 1838 roku w którego murach zachowały się fragmenty dwóch baszt zamkowych. Kolejnym elementem cieszyńskiego wzgórza zamkowego są zabudowania browaru z 1846 roku. Dzisiaj całe wzgórze służy celom oświatowym i muzealnym, a z tarasu roztacza się wspaniały widok na dolinę Olzy i czeską część miasta.
Pałac Larischów zbudowany około 1789 roku i rozbudowywany w 1831 roku. W jego wnętrzach zachował częściowo dawny wystrój wnętrz. Obecnie mieści się w nim Muzeum Śląska Cieszyńskiego.
Kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny pochodzi z XIII wieku. W latach 1544-1611 użytkowany był przez ewangelików. Przebudowany po pożarze w 1789 roku i regotyzowany w latach sześćdziesiątych XX wieku. We wnętrzu barokowe wyposażenie z XVIII wieku.
Jeden z sześciu kościołów Łaski Bożej jakie pozwolono wznieść ewangelikom na mocy układu antransztackiego w 1797 roku. Cieszyński jest nawiększą tego typu świątynią i największym kościołem ewangelickim na Śląsku. Wzniesiony w latach 1709-1753. W skromnym wnętrzu zachował się barokowy ołtarz i ambona z XVIII wieku.
W miejscu dzisiejszego teatru stał poprzednik spalony w 1789 roku. W jego miejscu Austriacy wzniesi koszary, a po ich wyburzeniu w 1906 roku powstał obecny gmach teatralny, wybudowany w latach 1908-1910. Jest przykładem wiedeńskiej architektury secesyjno-modernistycznej z zachowanym wnętrzem z epoki.
Muzeum Drukarstwa w Cieszynie to jeden z najlepiej zachowanych zbiorów drukarskich w Europie. Muzeum powstało w 1996 roku a jego trzon stanowi zachowana dawna drukarnia typograficzna.
